Kobiety Herero i Herero Market

Kobiety Herero i Herero Market

Herero to istne królowe Afryki. Tyle, że zamiast korony noszą oryginalne kapelusze zdobione broszką i upinane szpilkami z jednego kawałka materiału! Kształt kapelusza nawiązuje do krowich rogów, bo właśnie to zwierzę jest uważane za najwspanialsze. Miłość do krów to jedyne widoczne połączenie Herero z Himba.

Jakieś 150 lat temu Herero wyglądali jak dziś Himba: kobiety nosiły fartuszki ze skóry i zdobiły nagie ciało ochrą. Tyle, że część ludu wyruszyła za rzekę Kunene w poszukiwaniu pastwisk. To wtedy przylgnęło do nich określenie OvaHimba – lud żebraczy (bo nie mieli swojej ziemi), z czasem przekształcone na nazwę całej grupy etnicznej Himba. Tymczasem w XIX w. do Namibii dotarli z Niemiec pastorzy z żonami. Te załamały dłonie nad nagością miejscowych kobiet, po czym wzięły się do ich ubierania.

Chociaż wiktoriańskie stroje zupełnie nie pasują do tutejszego klimatu, szybko podbiły serca Herero (a także niektórych kobiet ludu Nama i Damara). Wkrótce miejscowe elegantki nosiły zapinane pod szyją suknie z bufiastymi rękawami, gorset, bolerko i niekiedy dodatkowo szal. Co ciekawe nie istnieją gotowe suknie. Szyje się według zamówienia przyszłej właścicielki. Mimo ogromnej ilości materiału jaka je spowija od stóp po nadgarstki, kobiety nigdy nie wyglądają na spocone.

Kobiety Herero najprościej spotkać na Herero Market przy drodze z Uis do Twyfelfontein. To właśnie tu ze skrawków materiałów powstają piękne laleczki w sukniach do ziemi i z rogatymi kapeluszami. Miniaturki ich twórczyń stoją rzędami na półkach, na których flamastrem wypisano mini-słownik angielsko-herero. „Perivi – how are you” (jak się masz), „okuhepa – thank you” (dziękuję), „ombopi – doll” (lalka).

 

Paradoks historii polega na tym, że te piękne stroje są kolonialnym spadkiem prześladowców, a jednocześnie częścią narodowej tożsamości. Niemcy dokonali ludobójstwa Herero i Nama na początku XX wieku. Z ponad 80 000 Herero przeżyło ledwie 15 000… Dziś Herero są jedną z mniejszości (8%, ok. 200 000 osób). Tragiczne doświadczenie stało się częścią tożsamości. Gdy wpisze się w wyszukiwarkę internetową „Herero” od razu pojawiają się strony poświęcone ludobójstwu i zagładzie. Jednym z najważniejszych świąt są obchody Maherero Day obchodzone 26 sierpnia w Okahandja.

W dniu święta ulicami wędruje niekończący się pochód kombatantów, wojskowych i kobiet w identycznych czerwonych sukniach z czarnymi bolerkami. Bowiem być Herero, to dawać świadectwo. Lalki jakie mamy w naszym sklepiku zostały kupione właśnie na Herero Market, wspomagając tamtejsze kobiety. Niektóre z lalek uszyte zostały z takich samych tkanin, z jakich miały suknie ich twórczynie.

Jedna z kobiet miała plakat (który przetłumaczyliśmy na polski dla turystów z naszego kraju). Tak opisuje swoje życie:

Witaj!

Nazywam się Enethe Muheua i należę do ludu Herero. Mieszkam w pobliżu Góry Branberg, ok. 53 kilometry od Uis, przy głównej drodze C35 prowadzącej do Khorixas. Mój dom i stragan znajdują się dokładnie naprzeciwko mostu nad rzeką Ugab.

Jak widzisz jestem niepełnosprawna i poruszam się o kulach. W grudniu 2001 roku gdy spałam, zostałam ukąszona przez żmiję sykliwą (puff ader). Kiedy się obudziłam, nie wiedziałam co się stało, ale dwa dni później zobaczyłam żmiję pełzającą w mojej chacie. Dopiero wtedy uświadomiłam sobie, co się zdarzyło! Minęły kolejne dwa dni nim zostałam przewieziona do głównego szpitala w Windhuk. Ponieważ jad węża się bardzo rozprzestrzenił – byłam przez trzy tygodnie w śpiączce i lekarze musieli amputować mi nogę powyżej kolana.

Jestem samotną matką piątki dzieci, zarabiam szyjąc lalki Herero na maszynie do szycia. Kupując moje lalki pomagasz mi się utrzymać i zadbać o moje dzieci.

Bardzo dziękuję Ci za pomoc. Byłoby wspaniale – jeśli miałbyś szansę – gdybyś odwiedził mnie i moją rodzinę nad rzeką Ugab. Życzę Ci ciekawego i bezpiecznego pobytu w naszej pięknej Namibii.

Twoja Enethe

---

Herero Market znajduje się przy drodze C35 prowadzącej z Uis do

Jeśli chcesz poczuć klimat codziennego życia Herero, to niedawna zostało otwarte Ombu Village (w połowie drogi między Etoszą a Windhoek). Można założyć tu tradycyjną suknię (kusząca propozycja sesji dla pań!), nauczyć się doić krowę, wziąć udział w ceremonii błogosławienia ogniem i dowiedzieć więcej o kulturze Herero.
Więcej na stronie OMBU VILLAGE.

AKTUALIZACJA: znajomy był w Ombu Village i mówił, że bardzo słabo to wygląda. Jedna pani, wiatr hula, nic ciekawego. Więc lepiej stańcie przy Herero Market.

Zobacz również: W wiosce Himba odwiedziny w wiosce Buszmenówi wizyta w Damara Living Museum.

Zobacz również: Twyfelfontein

---

(c) TravelNamibia.pl